مسائل مربوط به اعتماد و سرمایه اجتماعی، توجه منتقدان زیادی را از سوی محافل علمی و فعالان حوزه‌های کلیدی (بخش داوطلبانه، انجمن‌های اعتقادی، سیاست‌گذاری عمومی و رفاه) به خود جلب کرده‌اند و این ایده‌ها به گونه‌ای روزافزون در حوزه‌های مختلف رواج یافته‌اند. گسترش چنین توجه نقادانه‌ای تا حدی ناشی از تعامل خلاقانه میان محافل علمی و فعالان عرصه عمل است که حاکی از اهمیت و نیز پیچیدگی ایده اعتماد و سرمایه اجتماعی در جامعه می‌باشد. در این نگرش، زیست اجتماعی به یک عرصه نهادی نیازمند است که در آن اعتماد، واجد معنا باشد؛ زیرا زیان اعتماد در حال ارائه روش بدیعی برای تفکر در مورد نوع روابط در جامعه است، روابطی که آزادانه برقرار می‌شوند و به وسیله دولت یا سایر پیوندهای جمعی تحمیل نمی‌شوند. باید توجه داشت که اعتماد و سرمایه اجتماعی بر مفهوم بسیار خاصی از فرد مبتنی است، یعنی ایده‌ای از شخصی که رنگ کارگذاری اخلاقی و استقلال به خود گرفته است و تعامل مدنی‌اش به واسطه چیزی که آن را اعتماد می‌نامیم صورت می‌گیرد.

مقالات کتاب حاضر در جستجوی خاستگاه‌های سرمایه اجتماعی، مفهوم اعتماد را در متن جامعه و تشکل‌های اجتماعی به چالش می‌کشد و ضمن ارائه تعریفی واقعی‌تر از جامعه که در آن مفاهیم اعتماد و سرمایه اجتماعی متحمل ظهور بیشتری داشته باشند، سایر مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی را به بحث می‌کشد. از این رو این کتاب، دو سؤال دشوار و بسیار مهم را پیش روی خواننده می‌نهد: جوامع دارای مدنیت چگونه خلق می‌شوند؟ و ما چگونه اعتماد را ایجاد می‌کنیم؟ و در پاسخ با آن دو پرسش بنیادین، موضوعاتی از این دست مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد: شهر و شهروندی، سازمان‌های داوطلبانه، انجمن‌های اعتقادی، روابط اقتصادی، رفاه و دولت، موضوعات زیست محیطی و امور خیریه و نوع دوستی.

همچنان که این کتاب و نیز بسیاری از پژوهش‌های معتبر دیگر در این حوزه تصریح دارند، دین و مذهب می‌توانند یکی از پیوندهای عمیق اعتماد و سرمایه اجتماعی را در جوامع انسانی بنا نهد در جامعه دینی‌ای که ما زندگی می‌کنیم، اگر پذیرفته باشیم که چنین مفاهیمی می‌تواند در زندگی جمعی‌مان اثرگذار و کارآمد باشد، تقویت اعتماد و تأسیس روابط مبتنی بر سرمایه اجتماعی نیازمند پژوهش و بررسی‌های علمی در این حوزه است.

موضوع کتاب حاضر پیچیدگی ایده اعتماد و سرمایه اجتماعی است که از یک مقدمه و هشت فصل تشکیل شده است. فهرست کتاب به شرح زیر است:

دیباچه پژوهشکده

پیشگفتار

درباره نویسندگان

فصل اول: اعتماد و جامعه مدنی

فصل دوم: اعتماد، انجمن داوطلبانه و جامعه مدنی

فصل سوم: اعتقاد، اعتماد و جامعه مدنی

فصل چهارم: اعتماد، سرمایه اجتماعی و اقتصاد

فصل پنجم: دولت، رفاه و جامعه مدنی

فصل ششم: اعتماد، مخاطره و محیط زیست

فصل هفتم: اعتماد خیریه و جامعه مدنی

 فصل هشتم: دیدگاه‌های انتقادی در مورد اعتماد و جامعه مدنی

ارجاع: همس، لزلی، تونکیس، فران (1388) اعتماد و سرمایه اجتماعی، ترجمه: محمدتقی دلفروز، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.