مبانی و فنون تسهیل‌گری
Fundamentals and techniques of facilitation
انسان‌ها گروهی زندگی می‌کنند، در گروه و از گروه یاد می‌گیرند، گروهی تصمیم می‌گیرند و گروهی اقدام می‌کنند. رفتار انسان‌ها در گروه‌هایی چون خانواده یا مدرسه شکل می‌گیرد و از گروه است که انسان هویت خود را کسب می‌کند. هم افزایی گروهی، درک توان گروه و تعامل با یکدیگر، قدرت حل مسئله و برنامه ریزی در یک گروه هنری است که به آن تسهیل گری گفته می‌شود. تسهیل گر کسی است که بااطلاع از روندها و تعاملات گروه، دانش خود را به کار می‌بندد تا ساختار لازم را برای یک گروه فراهم آورده تا به صورتی مشارکتی در بهترین زمان ممکن بهترین نتیجه عاید گردد.
تسهیل گر برای این کار از اصول پویایی گروه استفاده می‌برد تا بتواند با تکیه بر مشارکت همه شرکت کنندگان و با تمرکز بر محتوای لازم، فرآیندی را به وجود می‌آورد تا نتیجه مناسب حاصل شود. تسهیل گر در جریان یک فعالیت کارگاهی، ممکن است کارهای بسیاری انجام دهد، در یک لحظه، لازم است که وقت را نگه دارد، در زمان دیگری با استفاده از تکنیک‌های خاص، شرکت کنندگان را به گروه‌های کوچک‌تر تقسیم کند، بحث‌ها را به صورتی عادلانه به‌پیش برد، یا با سرعت مطالبی را یادداشت کند. در این حال، تسهیل گر روی روند کارگاه متمرکز است. برای چنین کاری، فقط اطلاع از فن‌ها کافی نیست، بلکه برخورداری از یک سلسله خصوصیات اخلاقی و نیاز برخی مهارت‌ها نظیر مهارت‌های ارتباط مؤثر برای تسهیل گر ضروری است.
گاه در جریان کار تسهیل گری، تنش‌ها و چالش‌هایی به وجود می‌آید که مهارت تسهیل گر می‌تواند به گروه کمک بسیار کند. در این صورت می‌توان گفت که یک تسهیل گر ماهر به خوبی می‌داند که در چه زمانی از چه تکنیکی و با تکیه بر کدام مهارت‌ها باید گروه را به پیش برد. مددکاران اجتماعی از جمله گروه‌هایی هستند که می‌توانند به خوبی اصول و فنون تسهیل گری را اجرا نمایند. در این میان مددکاری جامعه‌ای نقطه تلاقی مددکاری و تسهیل گری است. مددکار جامعه‌ای تسهیل گری است که ضمن آشنایی و آگاهی از اصول و نظریه‌های جامعه شناسی و مردم شناسی که لازمه شناخت محله است و ضمن دارا بودن مهارت‌های یک روانشناس در شناخت خلقیات و روحیات تک‌تک انسان‌های یک محله با تکنیک‌های تسهیل گری نیز آشناست تا از آن‌ها برای کار با مردم محله استفاده کند. با توجه به اهمیت شناخت فنون تسهیل گری برای مددکاران اجتماعی این کتاب ادوین شده است.
موضوع کتاب حاضر فنون و مهارت‌های مورد نیاز تسهیل‌گری است که مشتمل بر هفت فصل به شرح زیر است:
فصل اول: تعاریف و مفاهیم تسهیل گری
فصل دوم: فنون و مهارت‌های تسهیل گری
فصل سوم: پویایی گروهی و تسهیل گری مددکاری اجتماعی
فصل چهارم: فرایند تسهیل گری در رویکرد توان بخشی مبتنی بر جامعه
فصل پنجم: تسهیل گری و مشارکت اجتماعی
فصل ششم: اعتماد اجتماعی و تسهیل گری
فصل هفتم: تسهیل گری و توانمندسازی اجتماعی
ارجاع: عارفی، ابوالفضل، قجاوند، کاظم (1394) مبانی و فنون تسهیل‌گری، ناشر: پیام رسان.
