"سازمان مردم نهاد" که به‌اختصار "سمن" نامیده شده است، از نخستین زمانی که در اسناد رسمی بین‌المللی بدان اشاره شد تا به امروز تعاریف متعددی داشته است. رشد بی‌سابقه این گونه سازمان‌ها و تأثیراتی مثبتی که در حل مشکلات جوامع انسانی داشته‌اند باعث گردیده است تا به بازیگری قدرتمند و تأثیرگذار در عرصه ملی و بین‌المللی تبدیل شود (انگلوند 2006).

درکلی‌ترین معنا، سمن سازمانی است باشخصیت حقوقی مستقل، غیردولتی، غیرانتفاعی و غیرسیاسی است که برای انجام فعالیت داوطلبانه با گرایش فرهنگی، اجتماعی و مذهبی بشردوستانه و بر اساس قانونمندی و اساسنامه مدون، رعایت چارچوب قوانین موضوعه کشور و مفاد آیین نامه‌های اجرایی آن فعالیت می‌کند (شیوجی، 2007). این سازمان‌ها بخشی از ساختار دولت به‌حساب نمی‌آیند، اما به‌عنوان واسطه بین مردم و قوای حاکمیت و حتی خود جامعه نقشی بسیار مهم دارند.

آمار واحدی از تعداد سازمان‌های غیردولتی فعال در کشور موجود نیست و مراکز عمده مجوز دهنده به این سازمان‌ها، نیروی انتظامی، وزارت کشور سازمان ملی جوانان، بهزیستی و سازمان حفاظت از محیط زیست است. در ایران عمده‌ترین فعالیت‌های این سازمان‌ها در حوزه فرهنگی، آموزشی، امور حمایتی و خیریه و قرض‌الحسنه بوده است. عمده‌ترین منبع تأمین هزینه سازمان‌های غیردولتی نیز کمک‌های مردمی و تسهیلات و اعتبارات دولتی است که این نشان دهنده نقش پررنگ دولت و مردم در حمایت و تقویت این تشکل‌هاست.

مطالب این کتاب در 6 فصل به شرح زیر ارائه شده است:

فصل اول: بررسی مفاهیم، تعاریف و ویژگی‌های اصلی سازمان‌های مردم نهاد

فصل دوم: راهنمای تأسیس سازمان مردم نهاد و نحوه تنظیم اساسنامه

فصل سوم: فرآیند صدور پروانه فعالیت و مدیریت سازمان‌های مردم نهاد و شعب و دفاتر نمایندگی

فصل چهارم: دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های مرتبط با سازمان‌های مردم نهاد

فصل پنجم: قوانین و مقررات مرتبط با سازمان‌های مردم نهاد و تصویب نامه‌های هیئت وزیران

فصل ششم: نمونه صورت‌جلسات مرتبط با سازمان‌های مردم نهاد

ارجاع: ملک زاده، رضا (1396) درآمدی بر مفاهیم و قوانین و مقررات سازمان‌های مردم نهاد، تهران: سبز رایان‌گستر.