مشارکت اجتماعی به عنوان صورتی فعالانه از شرکت در حیات اجتماعی شناخته می‌شود. مشارکت مالی یکی از انواع مشارکت اجتماعی است. معمولاً نظام آموزش و پرورش از مشارکت مردم در کمک به تأمین هزینه‌های مالی در زمینه ساخت‌وساز، توسعه و تجهیز واحدهای آموزشی استقبال می‌کند. هدف اصلی مقاله حاضر، شناسایی و معرفی مفهوم مشارکت از نگاه مشارکت کنندگان در برنامه‌های توسعه و تجهیز فضاهای آموزشی بود. واکاوی انتظارات خیران مدرسه ساز از سازوکارهای کنونی مشارکت در مدرسه سازی برای حفظ و ارتقای سطح مشارکت، هدف دیگر این مقاله بود. این پژوهش با رویکرد کیفی، با استفاده از مصاحبه‌های عمیق نیمه ساخت یافته صورت گرفت و متن مصاحبه به روش تحلیل تماتیک تحلیل شد.

یافته‌ها نشان می‌دهند که مشارکت کنندگان برداشتی معنوی و اجتماعی از فعالیت خود به عنوان خیر دارند. برداشت معنوی با درون مایه‌هایی از جنس باقیات الصالحات، کسب رضای خدا، برکت در زندگی، کسب آرامش و احساس لذت، تبلور ارجحیت معنویات بر مادیات، ارزش ساخت بنای خیر و ضرورت مشارکت در امور خیر طرح شد و برداشت اجتماعی با درون مایه‌های تبلور حس تعلق به مکان، کسب منزلت، تلاش در رفع نیاز ادراک شده، بیان احساس مسؤولیت، خدمت به جامعه و مردم، ارزش آموزش، علم و آگاهی مطرح شد. همچنین انتظارات خیران در دو وجه سخت افزاری و نرم افزاری مشارکت در مدرسه سازی، طبقه بندی و مفهوم پردازی شد. وجوه سخت افزاری در قالب «مدیریت فرآیند ساخت‌وساز» و «جنبه‌های حقوقی مدرسه سازی» و وجوه نرم افزاری آن در قالب «مدیریت تعاملات» و «مشوق‌ها» بازشناسی شدند.

کلیدواژه: مشارکت، آموزش‌وپرورش، خیران مدرسه ساز، نیکوکاری، مدرسه

ارجاع: رضوی زاده، ندا، آهنچیان، محمدرضا و رضا منش، فاطمه (1394) در جستجوی مشارکت: درک تجربه خیران مدرسه ساز (مورد مطالعه: مشهد، ایران)، مجله علوم اجتماعي (فردوسی مشهد)،12(2)،26-1.