برنامه‌ریزی استراتژیک در سازمان‌های دولتی، عمومی و غیرانتفاعی
Strategic planning for public and nonprofit organizations
رشته دانشگاهی: مدیریت
برنامه ریزی استراتژیک از جمله ابزارهایی است که اکثر سازمان‌ها برای بهبود عملکرد خود از آن بهره می‌برند. در شرکت‌های خصوصی و انتفاعی برنامه ریزی استراتژیک مبتنی بر بازار و رقابت است و تلاش می‌شود که با کمک آن بازار و محیط رقابتی پیش روی شرکت تحلیل شود و بر مبنای آن استراتژی شرکت برای پیشی گرفتن از رقبا طرح ریزی می‌شود؛ اما این قاعده در شرکت‌های دولتی و عمومی که هدف از تأسیس آن‌ها الزاماً کسب سود نیست، حکم فرما نیست، از این رو این پرسش مطرح می‌شود که استراتژی در شرکت‌های عمومی چه معنایی دارد؟ با توجه به این که رقابت در اکثر شرکت‌های عمومی بی‌معناست، این شرکت‌ها با تدوین برنامه استراتژیک می‌خواهند به چه هدفی دست یابند؟
ماهیت متفاوت شرکت‌های عمومی و غیرانتفاعی نگاه متفاوتی به مقوله برنامه ریزی استراتژیک را می‌طلبد. نمی‌توان انتظار داشت آنچه ما را به اهداف یک شرکت خصوصی و انتفاعی رهنمون می‌کند، برای یافتن اهداف کلان شرکت‌های عمومی نیز مفید باشد و آنچه در شرکت‌های عمومی اهمیت می‌یابد، مجموعه افراد و نهادهایی است که از خدمات آن شرکت استفاده می‌کنند و یا به نوعی بر فعالیت‌های آن تأثیر می‌گذارند. از این افراد و نهادها با عنوان ذینفعان یاد می‌شود. هدف شرکت‌های عمومی ارائه مناسب خدمات و جلب رضایت ذینفعان آن است و استراتژی در چنین شرکت‌هایی نیز، باید بر همین مبنا توسعه یابد.
برایسون و همکارانش که سابقه‌ای طولانی در طرح موضوع برنامه ریزی استراتژیک در شرکت‌های عمومی دارند، در این کتاب مراحل برنامه ریزی استراتژیک برای شرکت‌های عمومی را تشریح کرده‌اند. مفهوم تحليل ذینفعان و استفاده از آن برای برنامه ریزی استراتژیک برای اولین بار در این کتاب طرح شده و توسعه یافته است. در حال حاضر دامنه استفاده از تحلیل ذینفعان در برنامه ریزی استراتژیک از شرکت‌های عمومی فراتر رفته و در شرکت‌های انتفاعی و خصوصی نیز به کار می‌رود.
موضوع اصلی کتاب حاضر چگونگی انجام برنامه ریزی استراتژیک برای سازمان‌های همومی، دولتی و غیرانتفاعی است که مشتمل بر سه بخش و دوازده فصل به شرح زیر است:
مقدمه ناشر
بخش اول: درك پويايي برنامه‌ریزی استراتژيك
فصل اول: چرا برنامه‌ریزی استراتژيك نسبت به گذشته اهميت بيشتري يافته است
فصل دوم: چرخه تغيير استراتژي
بخش دوم: گام‌های كليدي در چرخه تغيير استراتژي
فصل سوم: آغاز كار و حصول توافق بر روي فرايند برنامه‌ریزی استراتژيك
فصل چهارم: تشريح الزامات و مأموریت سازمان
فصل پنجم: ارزيابي محيط به منظور شناسايي نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و چالش‌ها
فصل ششم: شناسايي مسائل و موضوعات استراتژيك سازمان
فصل هفتم: تدوين و تصويب برنامه‌ها و استراتژی‌ها براي مديريت موضوعات استراتژيك
فصل هشتم: ايجاد يك چشم‌انداز سازماني اثربخش
فصل نهم: اجراي موفقیت‌آمیز برنامه‌ها و استراتژی‌ها
فصل دهم: بازبيني و ارزيابي مجدد برنامه‌ها و استراتژی‌ها
بخش سوم: مديريت فرآيند و آغاز برنامه‌ریزی استراتژيك
فصل يازدهم: نقش رهبري در اجراي برنامه‌ریزی استراتژيك
فصل دوازدهم: آغاز كار برنامه‌ریزی استراتژيك
ارجاع: برایسون، جان. ام (1391) برنامه‌ریزی استراتژیک در سازمان‌های دولتی، عمومی و غیرانتفاعی، ترجمه مهدی خادمی‌گراشی، قربان برارنیاادبی، ناشر: آریانا قلم.
