نگاهی به پیامدهای حوادث گذشته از جمله زلزله، این واقعیات را نشان می‌دهد: همه سامان‌های زندگی و از جمله سامان اقتصادی به هم می‌ریزد؛ بیکاری گذشته تشدید می‌شود؛ معمولاً بعد از این‌گونه حوادث، برخی مردم به‌ویژه کسانی که توان مالی دارند از جمله فعالان اقتصادی، از منطقه مهاجرت می‌کنند؛ تمایل سرمایه گذاران خارج منطقه به سرمایه گذاری در منطقه حادثه دیده کم می‌شود؛ کمک‌های دولتی و مردمی به پایان می‌رسد و مردم آسیب دیده باید روی پای خودشان بایستند.

متأسفانه طبق یک سنت اشتباه، چه نیروهای مردمی و چه مسئولان، به‌طور احساسی و واکنشی، حداکثر توجه و توان را بر رفع مسائل روزمره خوراک و پوشاک و سایر نیازهایی چون مسکن می‌گذارند و نگاهی کمک دهنده- کمک گیرنده به آسیب دیدگان دارند و از توانمند سازی آنان، سخت غفلت می‌ورزند. در واقع نگاه توانمند سازی در مدیریت بحران ایرانی بسیار ضعیف و نگاه دهش و بخشش که در نهایت موجب انفعال آسیب دیدگان می‌شود، بسیار پر رنگ است.

نگارنده کتاب حاضر که سابقه حضور در بازسازی صنایع خرمشهر، کمک رسانی و تحقیق در زلزله‌های رودبار، بم و قره داغ آذربایجان داشته، در نهایت دریافته که خانه‌ها ساخته می‌شوند، خوراک و پوشاک و لوازم زندگی معمولاً فراهم می‌گردند، ولی آنچه بر جای می‌ماند بیکاری شدید است. پس باید از همان ابتدا در سبد کمک‌رسانی‌ها، حمایت از درآمدزایی و اشتغال‌زایی را تا حد امکان منظور داریم؛ چیزی که متأسفانه مورد بی‌توجهی و کم توجهی قرار می‌گیرد.

موضوع اصلی کتاب حاضر توجه به مسائل مربوط به اشتغال زایی پس از بروز حادثه است که مشتمل بر یک مقدمه، پیشگفتار و دو بخش به شرح زیر است:

پیشگفتار

مقدمه

نگاهی کلی به منطقه قره داغ

مشاهیر قره داغ

زلزله قره داغ

برخی پیامدهای زلزله قره داغ آذربایجان

الف. وضعیت خرمشهر پس از پایان جنگ

ب. وضعیت رودبار پس از زلزله

ج. وضعیت بم پس از زلزله

د. وضعیت شهرستان ایلام پس از زلزله

ه. وضعیت منطقه قره داغ پس از زلزله

نگاهی به چالش‌ها در کمک رسانی‌های مرسوم پس از حادثه در ایران

ضرورت‌های توجه خاص به اشتغال زایی پایدار و درآمدزا

ساختار پیشنهادی حمایت از اشتغال زایی پایدار و درآمدزا در روستای زلزله زده قره داغ

حمایت از اشتغال زایی پایدار و درآمدزا

رویکردها و روش‌های پیشنهادی برای اشتغال زایی درآمدزا در منطقه قره داغ

بخش اول: رویکرد تقویت عرضه

بخش دوم: رویکرد تقویت تقاضا

ارجاع: ایران‌منش، محمد (1396) الگویی نو در کمک‌رسانی‌های انسان دوستانه؛ اولویت اشتغال‌زایی در کمک‌رسانی‌های پس از حادثه، ناشر: صمدیه.